Kwambolera kisa kirichoshangaza atu na kuaricha atu madziuze maswali manji manji. Badesa were ni kijiji kidzichohurira na were kakina mautu manji. Gafula kwaanza kuonenakana mvulana ariye were kamanyikana wambolerahi. Wakudza mala kazi ya urisa na akibahatika akipewa kahiza mudzi urio vuma ng’ombe sana. Mdzini haho were hanaifwa ha Kenga Mhache na mudzi uwo were ni mubomu ajabu wenye athana na asichana be anji. Arihopewa kazi iyo ya urisa, were kila madzacha anenda urisani na dzulo rikifika anazuja chagani zo ng’ombe. Murisa iye naye wakala ni mudzo sana na asichana a ho ha Kenga kumumizira mahe.

Were achenda urisani, angine manamuthua ko nyuma nyuma. Kanyesere kasoro kokosi. Atu mamuzowera na kuanza kuhenda urafiki naye. Ajabu ni kwamba, arihomala kurifwa waamba were kavimala kwa kukala were anarya haho akikuha. Utu uu wamufahiza mwenye ng’ombe ariyeifiwa Kalume na were anamhenza sana ye murisawe. Arihouzwa sana were anaamba anashukuru kwani were kana hatu hakukala na arizho wapata hatu be silazima mamurihe kwani nihere mamukola. Mvulana iye mrisa were anaifwa Safari wakala ni mpore kana maneno na mutu. Wakala anahenza kulala hakeye kahenzere kulala na mutu yeyosi.

Kalume ambaye were nde thajiri wa osi ho kijijini were anamwanawe aifaye Katana. Katana kwa kukala were ni mwana wa thajiri were mameye kenzi mwanawe adzihusishe na kazi here za kurisa. Mwana yuyu were anarerwa here iji. Mameye were kenzi kusikira mwanawe adzabagazwa kitu na akimkahaza mwanawe Katana asigwirane na Safari mrisa wa kwao. Lakini Katana were anahenza kugwirana na Safari kwani wafahizwa ni masumuriro ga kwao. Katana were akamuza Safari kuhusu kwaona azhazie. Safari were anamwambira Katana mambo manji kukirira mafumbo. Mafumbo ga Safari gamufahiza Katana zhomu. Were anadziyaiya ili amuthue Safari ili amwambire go mafumboge.

Siku mwenga Katana wamuza Safari kuhusu maisha ga kwake. Wamuza Safari kuhusu maisha ga kwake. Wamuza familia ya kwakwe kala i hiko. Wamala kumanya pia kwao kala ni hiko. Safari waamua kumuvugulira moyo wa kwakwe. Waamua kuanza kumthalira. “Kuko kwehu kwazuka ukongo wa ajabu na ukifagilia familia ya kwangu. Waanza baba na tha kafikre dziloni akifa. Were ninandugu zangu atsano airi a kilume ahahu akiche. Furihokala fuhangani ha baba, nduguyehu mkulu naye akigwirikana. Furiho mzika baba, naye mkulu wehu akifa.

Kabila kafudzamuzika mungine naye wagwirika.Ndugu zangu magwirikana hatha makigoma nikisala Mimi.Mhama wakala akiningiza moyo na kunambira nindathiya.Maneno ga kwakwe ganingiza moyo na nikiamba ndahenda nidimaro ili nimutsunze.Baada ya muda mfuti iye naye waanza kukala mkongo.Waniha na akianza kunipa mashauri. Wanambira nikwenda akakala khandathiya na akinamba akifa nimuzike kolo ra muhi. Wanambira nidzitsunze nisilamwe ni mvula.Nangalazwa nni lagizo riro na nirihomala kumuza watoka roho.

Namzika na nikikala dzabaki mimi thu.Were Sina mumanyi yeyosi nikibaki kushononeka.Narichirwa mbira za familia yangu haho thu na nikikala kila madzacha nathurumana nazo.Nashikithika mo moyoni na nikikala sidima kuvumirira kaheri.Naona baha nihauke ho mdzini nikwenda nikakala sindabujika.Ndizho nakudza kuku Badesa na nikiona ni baha nirisize bule kwani tha nikarifwa Sina familia ya kufuga”, Safari wamarigiza kusumurira kisache kuno anafuta matsozi garigokala ganammwagika.Katana wahuzunishwa sana ni hali ya Safari na akimpa moyo kukala andakala hamwenga naye.Arichokala khamanya Katana ni kukala mameye were khanahaja na Safari kamare.

Mameye Katana siku mwenga were anamala kumwalaga Katana ndo asimone kamare.Haho mwanzoni were wajeza kumsunguzira kwa mulumewe kila sababu mara were anangamiza ng’ombe lakini mulume were khavingiza shuhuli.Waamua khugita chakurya na akimungizira Safari.Were anamanya masaa ga Safari kumbola urisani.Pia were ana msichanawe areifa Karembo ariyekala he nza to dzinare kwa urembo wa kukira mihaka.Karembo were wakwenda lamusa kwa mameye muhoho.Siku iyo mameye Katana wagita chakurya akimpa mwanawe Katana na kingine akilagizira akilagizira ni cha Safari akidza apewe.Katama were khana moro khuhusu chakurya kicho.Safari wakudza kumbola urisani na akimbirwa aikirwa chakurya.Kwa kukala were khazowerere kuikirwa chakurya wahenda kukilola thu na matso gonya akikiricha.Moyoni mwakwe wakala khadzisikira kurya kicho chakurya.

Karembo wambola kwa mameye muhoho na were ana nzala.Arihoona chakurya wahala akirya bila kuuza chochosi.Arihokala anarya mameye wakudza malo na khumuhoka.Arihomuza akimbozahi wamwamba adzakimboza jikoni.Mameye wathua khumaka na arihouzwa ni noni khanenere kitu.Baada ya muda kidogo Karembo waanza kulumwa ni ndani.Mameye waanza kuthapathapa kwani were anamanya sababu ya kulumwa kulumwa ni ndani kwa kwakwe.Fulo raanza kumwambola na kuanza kufitafita.Safari wakudza akimulola gonya akikota malo khahana aremanya arikokala anenda.Marihokala manauzanauzana, Safari wakudza na makodza ga muhi na kugangiza madzini na kugavuga.Wamuneswa bila kuuza kitu chochosi.Karembo waanza kuhahika.Kila mutu wadangana arihoona Karembo apata nguvu za kukeresi.Safari arihoona vizho wathua shuhulize na kuaricha atu mananong’onezana porepore.Mameye Karembo wamuhala mwanawe na achendanaye nyumbani.

Maanza kuuzanauzana na vikimanyikana kukala were warya chakurya kirichongizirwa.Atu maanza kumgoha Mikatana Kahaso.Ahoho maanza kukahazwa kurya nyumbani mwa Mikatana Kahaso.Hatha madzi genye were managoha kivoya.Karembo arihohola waanza kuhenda usena na Safari. Wakala anamala kumanya wahendadze tha akimhoza na nihani arempa marifa gago.Safari wakala khanena kitu kwani wakala akimwambira ana kisa kire aricho andamwambira siku mwenga.Usena wa Safari na Karembo wakaza kuenderera na mameye were adzasinywa ni usena wa kwao.Arichokhaelewere ni kukala ni noni chamuhenda Safaria sikirye chakurya arekala adzaikirwa.Cha kushangaza zaidhi were ni zho arizhokwenda mala mihaso ya kumhoza Karembo.Bai mameye akiamua kuhumira usena wao amwambire mwanawe uze Safari kuhusu arizhohenda ili akimhoza.

Karembo arihogwaga moro uwo Safari were anamboza moro mungine na kumwamba kuna wakathi undafika andamwambira. Mameye naye wakaza kumgandamiza na kumwamba lazima ahimire usena uwo ili achunguze kila kitu kuhusu Safari.Hathakala hathakala were Karembo anahenza kumsikiza mameye lakini were khenzi kumkosera Safari.Wakala anasinda na Safari wakathi munji idzahokala were anadziiyaiya ili ende ko urisani arekala Safaria.Makala makisumurira ko urisani na Safari akianza kumuamini Karembo.Waamua kumwambira Siri ya kwakwe kwa makubaliano kala kandambira mutu yeyosi hatha ye mameye.Karembo wakubali na akikala thayari kumbirwa kila kitu.

Karembo wakelesi thayari kusikiza kila kitu.”Kuzhalwa kwangu khakukalire kwa kawaida,”Safari waanza kusumurira kisa Cha kwakwe.”Kabila ni zhalwe ,were na tsawe arekala ni mganga na were anamanya mihaso ya kumhoza kila aina ya makongo.Kabila khadzafa wamwambira baba kukala lazima mwanawe mumwenga andakala here iye.Baba khapingire ela wakubali.Nirihozhalwa tsawe waamba Mimi ndimi nindelala na wadimi wakukala dza iye.Kabila sidzazhalwa were mapewa malagizo nende nikazhalirwe tsakani ririrokala kuko kuvuka muho.Siku ya mhama kulumwa ni ndani ya utsungu pia khazhalisirwe ni mkunga wa kawaida isihokala arerefwa ni tsawe.Nirihozhalwa khavitowere tsawe akifa.Nirihoanza kukala mbomu hakala hanadza mthumiya mwenga na kunihala na kunihirika tsakani na kuninyesa mihi ya kila aina.Waninyesa mihi iriyo ni mihaso ya kila aina ya makongo.Nirihokona unambola fulo siku iryahu namanya udzarya chakurya kidzichongizizwa.Nakota malo tha tsakani nichenda Hala mhaso nirionyeswa ni iye mthumiya ndo nikidza kuvugira,”Safari wagonya kunena akihurira huu.

Karembo wavuha pumuzi na kumshukuru Safari kwa kumwakola.Wamuahidi Safari kukala mandakala asena kwendakwenda.Wakala anafahirwa ni kukala hamwenga na Safari.Wamwambira kukala khandamwambira mutu kuhusu cho kisa Cha kwakwe arichomwambira.Usena wao wazidhi kujengeka na pia Karembo wakala anamwambira sirize Safari.Wamwambira kuhusu maishage.Wamwambira kuhusu sababu ya kwakwe iriyoinamuhenda akikunze kwenda.

“Baba khenzi ni halwe ni mulume ni muhenzaye ela anamala ni halwe ni mwana wa mthumiya Kazungu aifaye Charo.Charo wakwenda safari miaka mine idziyokira na baba anachadi nimndharize iye hatha adze.Hamwenga na vizho hatha simanya arizho.Kila nikihenzana na mulume hatha akimanyikana kwa baba khavitoa ye mulume anafa.Mara nyinji kukala anapatika tsakani na khahana mutu amanyaye adzemulaga.Zhanihenda nilale nikibaki nyumbani kwani dzabaki kushononeka thu.Nidzabaki na kironda moyoni.Ndo maana tsenzi hatha kugwirana na asichana anzangu.Angine kukala mananisholera kwa kukala sidzazhalwa eti nandhariza mutu niriye simumanya.Kwa kukala mananena ujeri vinahenda ni nyamale.Nahenza nikale tha sizhalirwe kahiza familia Ii.Ni jeri baba ana mali lakini sidzangwe kupata furaha yoyosi ya kuishi kahiza familia Ii,”Karembo wamwambira Safari kila kitu.

Safari wamuonera mbazi Karembo kwa kukala were adzakala mutu na shuhulize si mutu wakutsaguzwa mulume.Akikumbukira tha iye afika wa kuhala lakini that were azo riro kharidzangwe kumkudzirira mo kitswani.Karembo iyo siku nayo wanena kila kitu hatha akimwambira Safari anaona mana nafasi mbidzo ya kuhalana.Safari wadanganishwa ni maneno maneno Gaga.Vindakaladze akimanyikana si andafa dzahere o angine? Karembo wamwambira manadima makahalana na kwa kukala khahana mutu amanyaye kwao,mangechimbira na kwenda anza maisha Masha kuko.Azo riro ramungira Safari akilini lakini were anadziuza kala mandachimbiradze.Karembo wamwambira manadima kuchimbira usiku.Maneno Gaga gamuhenda Safari aanze kuaza azo riro.

Siri ii ya kuchimbira khahana mutu ariyeimanya isihokala ao airi.Makala manahenda masumuriro gao kisiri.Mara nyinji were Karembo anamthuwa Safari ko urisani lakini were anenda baada ya Safari kwenda.Were anamanya ko andekwenda Risa kila siku kwani kila dzulo were anamwambira ko andekwenda risa kila madzacha.Idzahokala Katana were ni msena wa Safari lakini khamwambirire ko arisako kila siku.Makala manasumurira kila dzulo na kwa kukala Katana anahenza mafumbo sana, wakala anahenza kukala na Safari kila ambolaho urisani.Karembo naye were anahenza apewe wakathi akale hamwenga na Safari hatha akimwambira nduguye amruhisu naye akale akisikia mafumbo ga Mutu na nduguye makikala kila dzulo manenda nyumbani mwa Safari makasikize mafumbo na ngano.Karembo wakala anaraha hatha akisahau kila kitu arichokala anakirira.

mamiyao hamwenga na babiyao marihomanya ama ao manenda machenda kwa Safari kila dzulo matsukirwa.Mamiyao waaiha na akiauza ni kwa noni manenda machenda kuko.Mamwambira manenda Thu ili makasumurire.Mimutu waakahaza na akiambira khenzi kuona khaheri manenda kuko.Hatha kala makahazwa kwenda kuko kwa Safari, Karembo wakala anenda achenda ko urisani lakini khahana mutu ariyeimanya anenda achenda kuko.Makala makisinda kuko na kurya chakurya kicho kichache arichokala Safari anatsukula achenda urisani.Wafahirwa ni kukala hamwenga na Safari na khahana mutu aremanya hatha ye Katana nduguye Kisha khamanyire.Were anauya mdzini mapema here risaa rimwenga kabila Safari khadzadza kwa vizho khahana mutu ariyeimanya Siri iyo.

. Babaye siku mwenga wamwiha na kumwambira Charo were ahehi na kudza kumbola safarini kwakwe.”Namala ni kuloze na heshima zosi kuku kijijini.Charo andakudza na mali nyinji.Tsenzi nikuulize kwa vivulana vijinga zha kiki Kijiji chehu.Namala ni heshimike kuku kosini,”Bimutu wamwambira mwanawe.Karembo wathuwa kumkodolera matso ye babaye bila kumwambira kitu.Wakala anasikira rifundo ho mumironi halwe.Babaye arihogonya kunena wauka porepore na achenda chumbani mwakwe na akidzifungira mumo.Warira na Hatha siku iyo kharirye kitu.Irihofika dziloni wanyapanyapa porepore tha nyumbani mwa Safari achenda mwambira kila kitu babaye arichokala adzamwambira.Wamwamba wakathi udzafika wakwao kuchimbira.Safari wamwambira mandharize mwanzo mapate mbinu mbidzo ya kuchimbira.

Usena wao wa Siri waenderera hatha Bimutu akimanya.Watsukirwa na akiona vikienderera vizho ni kwenda makahalana na mipango ya Karembo kuhalwa ni Charo ibandike.Waanza kuchunguza porepore na kuika apelelezi mariompeleleza Totoro.Mwishowe magundua kulala Karembo anamthuwa Safari kala anenda urisani.Wathafutha ngira ya kumlaga ili atu masimanye ela asimone na mwanawe.Wagula atu ili makamulage Safari.Waririkana zhoandizho mhega hatha agwire ni wo mhambo wa kwakwe.Azo ra mkudzirira na akipata jibu ra swali ra kwakwe.Waona ni baha amuhume Safari mundani kwakwe kurekala Niko andeika atu kuko na kualagiza ye andemuhuma kuko mamugwire na mamulage.Wathafutha mabarobaro na akiariha na makikala mathayari na kazi.

. Mthumiya Kalume wamwiha Safari dzulo riro na akimwambira anamala amuhume macheroge.Wamwambira andamuhuma mundani kuriko na ahendi akazi akwakwe.Were anamala ende akaauze kala kazi ya thajiriwe ithayari.Safari wasikiza go malagizo gosini na achenda ko chumbani kwakwe.Waamua kwenda mwambira Katana Moro uwo.Katana naye akimwambira athuwe kwenda kwani andakala akimviza kurisa kala khaho.Kurihocha na madzacha Safari wagwira ngira achenda ko arikohumwa.Arihofika ngirani akipatana na mutu arere mtsemberere.Wamusongerera hehi na akiona achere anasoha.Waamua kumushuhulikira.Wangira tsakani nakumala mihaso akidza mupa.Mulungu were achere naye kwani wapata fahamu khaheri.Arihoanza kunena Safari wamuza kala achere anakumbukira kwako.Wamwambira kwao na Safari akiona ni tototo amuhirike ko kwao.Arihofika kwao were azhazie madengereka kunji kumumala.

Safari waambira mamupe chakurya kwanza angize nguvu ndizho aambire kirichompata.Kazungu wapewa chakurya gonya akioya kidogo.Familia ya kwakwe mamwambira Safari amundharize Kazungu tha alamuke Ili aambire kirichompata.Kazungu arihopata fahamu tototo waanza kuasumuri moro uriompata.”Nakala na nenda nirihofika kahikahi ya tsaka ra mnyenzeni nikisikira nidzagwavukirwa ni mutu ko nyuma .Nirihokala nalola ko nyuma angine airi makimbola na mbere.Manishinda nguvu na makianza kunihosha mumiro.Marihohakikiaha sidima kuthiya thio machenda.Nidzihopata fahamu kaheri ndiho dzamona yuyu muvulana ananipa mihaso.Sina Cha kumupa ela kumushukuru.Simanya kala si iye kunithizha ningekala muzima jeri hedu khamukamanyure ko nirekwenderera.”Kazungu wamarigiza kunena.

Kila mumwenga wamushukuru Safari Kwa utu na moyo wa kwakwe mudzo.Were manamala akale haho lakini Safari naye akikumbukira were wahumwa kula dzana ni thajiriwe.Waamua kuaricha na kuamba andakala akidzamlola ela ni lazima afike ko arikohumwa ni thajiriwe.Thajiriwe arihoona Safari khadzangwe kufika wamanya kaziye yagoma kukamilika.Wamuhuma mwanawe Katana kwenda ko mundani iliakauze kala kazi ithayari.Kwa kulala alagi malagizwa ye mandemona wa kwanza akidzauza kala kazi I thayari mamugwire mamulage.Katana ndiye arefika wa kwanza kufika na arihofika haho na kuuza kala kazi i thayari ,mamugwira na makimwalaga.Safari arihofika wamwirwa kazi i thayari mandharizago ni mariho.Wauya ili akamwambire thajiriwe.

       Charo wakudza kumbola safarini kwakwe.Arihofika mdzini waanza kuthayarisha mautu ga kwakwe ga kuhala.Waona baha amwihe mtsedzawe manene mautu ga Mali.Mtsedza wa mutu wakwenda makionana.Hatha Safari arihofika waona nyumba ya thajiriwe ya fungwa.Kwacha Safari akivugulira ng’ombe achenda urisani here kawaida.Arihokala ko urisani Karembo wakudza na akimwambira ni lazima mapange njama ili machimbire kwani Charo wa kudza na babaye wakwenda kuko kuthayarisha mautu ga harusi.Safari wamwambira asihende wasiwasi kwani were anabambanya mautu gakale sawa.Wamwambira usiku were ndio adzepanga machimbire.

         Dzulo arihoreha mifugo khakalire na shuhuli ya kwenda Kwa thajiriwe.Wangira kwakwe na achenda dzihuriza ili aaze ngira andehumira ili athoroke na Karembo bila mutu yeyosi kumanya.Madzacha kurihocha mambirwa masende hatu hohosi kwani were ni harusi ya Karembo.Hatha vizho mthymiya Kalume were anawasiwasi kwani hangu amuhume mwanawe Katana khadzangwe kureha majibu Wala kumungiza matsoni.Siku iyo sherehe ya vuma sana kwani were hanaimbwa kila maira ga harusi.Zhakurya were vi mayamaya.Hakala na ngoma na avini a Kila aina.Safari were watila wira andeuimba iyo siku iyo ili Hatha kala njama Yao ya kuchimbira andakoseka akale anakitu chakumuhenda akumbukire usena wao.

Ngoma za ruruma na Kila kikundi kikimbola na wira wa kwakwe wa kuomba ili kumulika Karembo na kumupa sifa here zosi.Gafla Safari wambolera na wira wa kwakwe na kwenda vina mbere za Karembo.Bimutu arihomona Safari kitswa chaanza kumuanga.Wakumbukira khadzangwe kumona mwanawe Katana kula Kwa hangu dzuzi.Wariaria ela khamonere.

Wasikira kitswa kinamzunguka.Mthumiyangwa wagwa na kuzimia.Atu makota malo na kumzolazola hatha nyumbani.Kila mutu wazingira ho mulomoni hakwe kumala kumanya kidzicho sababisha Kila kitu.Safari na Karembo mahumira nafasi iyo na makichimbira .Khahana mutu aremanya kwani Kila mutu were achehuchehu kumushuhulikira babaye Karembo ili alamuke.Safari na Karembo khamalolere nyuma mathua kwenda .Azo Ra babaye kukala were ahali komu kharimudzirire .Arichomala were ni asihalwe ni Charo Kwa kukala moyowe khaumuhenzere iye.

        Baadaye arihopata fahamu wauzira mwanawe Katana.Kila mutu waanza kumudengereka lakini khamamonere.Arihomala kumuhuma Safari ende akamulole ko mundani Safari naye were khaonekana mudzi mzima.Kila mutu waamba were adzamona ho arekala anaimba.Walagiza aihirwe Karembo lakini naye khapatikanire.Kila mutu wadangana khamanyire zhakuhenda.

       Baada ya siku tahu atu mahumwa mende ko mundani makamulole Katana.Makwenda mona ni mufu wa hangu dzuzi.Mahala mwiri makidzanao mdzini.Mameye were khana ra kunena.Bimutu waaza baha kala khamuhumire.Waomboleza kifo Cha mwanawe na pia were ana maswali manji kuhusu Karembo.Wathafutha Kila hatu lakini kaonekanire .Kijiji kizima chabaki na maswali manji lakini Khahana ariye gajibu.

          MWISHO 

Kihenzacho roho ni dawa
  1. Tatu Zirro

    October 13, 2022

    Kazi mbidzo

Post a comment

Your email address will not be published.

Related Posts